Ondanks het feit dat abortusoperaties in Italië al lang wettelijk worden erkend, weigeren steeds meer artsen om abortus te plegen, waardoor vrouwen worden gedwongen om naar andere, soms onveilige, opties te zoeken.
Nadat het verbod op abortus door Benito Mussolini in 1978 was opgeheven vanwege de inspanningen van een groep invloedrijke vrouwelijke politici, waaronder voormalig minister van Buitenlandse Zaken Emma Bonina, kregen Italianen het wettelijke recht om hun zwangerschap binnen de eerste drie maanden na de conceptie te beëindigen. Abortus na 90 dagen zwangerschap is alleen toegestaan in gevallen van foetale schade of wanneer het leven van de moeder in gevaar is.
Zo'n recht lijkt misschien onacceptabel voor een katholiek land. Voordat de wet in werking trad, beweerden sociologen dat abortus de derde belangrijkste doodsoorzaak voor vrouwen was. Veel politici hebben herhaaldelijk geprobeerd het verbod uit de tijd van de Italiaanse dictator terug te geven. Al het bovenstaande betekent echter niet dat een abortusoperatie in Italië eenvoudig is.
"De situatie is de afgelopen jaren verslechterd", zegt Elisabetta Canitano, gynaecoloog en president van Vita di Donna, een organisatie die vrouwen helpt en ondersteunt bij het verlenen van medische diensten.
Dus in maart van dit jaar verzekerde een 28-jarig meisje met de naam Valentina Magnanti de jury dat ze gedurende 15 uur helse kwelling had ervaren tijdens de bevalling nadat artsen weigerden haar zwangerschap in de vijfde maand te beëindigen, zelfs rekening houdend met dat de foetus zwaar beschadigd was. Een andere patiënt moest de politie naar het ziekenhuis bellen, waar artsen weigerden abortus te plegen nadat de operatie was begonnen. In andere gevallen zochten vrouwen aan wie de bovengenoemde operatie werd geweigerd, onveilige medische zorg en liepen ze hun gezondheid op.
Volgens de wet op de afschaffing van het verbod op abortus is er een unieke clausule die stelt dat een arts kan weigeren een abortusoperatie uit te voeren op basis van zijn morele principes. Het aantal artsen dat hun afwijzing van abortus door dit specifieke wetsartikel rechtvaardigt, is de afgelopen jaren aanzienlijk toegenomen.
Massimo Gondolfini, een woordvoerster van de anti-abortusorganisatie (Associazione Scienza e Vita), legt de groeiende afwijzing van abortus uit omdat de meeste artsen deze procedure "volkomen onaanvaardbaar en oneerlijk" vinden. De organisatie die wordt vertegenwoordigd door Gondolfini gelooft dat "niets het doden van een kind kan rechtvaardigen" en dringt er bij vrouwen op aan af te zien van het idee van abortus.
Silvana Agatone, een arts in een ziekenhuis in Rome, kan haar collega's niet ondersteunen en beweert dat het uitvoeren van dergelijke operaties een integraal onderdeel is van het werk van de gynaecoloog en staat erop dat elk ziekenhuis dit soort diensten moet verlenen. "De wet geeft vrouwen het recht op abortus in een veilige omgeving, en niet in omstandigheden van geheimhouding en gevaar," zei Agatone. Alleen al in de regio Lazio weigert 80 procent van de gynaecologen abortusoperaties uit te voeren, onder verwijzing naar hun morele principes. In het zuiden van het land zal alleen elke tiende specialist akkoord gaan met deze procedure.
Het grootste probleem vandaag in Italië is de zoektocht naar artsen die na 90 dagen na de conceptie zouden instemmen met een abortusoperatie. Na deze periode vereist een abortus meer aandacht en voorzichtigheid: de gezondheid en het leven van de moeder zijn immers in gevaar. Gezondheidsfaciliteiten vertrouwen vaak op de hulp van freelance specialisten als hun werknemers categorisch weigeren een dergelijke verantwoordelijkheid op zich te nemen.
"In de vijf provincies van de regio Lazio zijn er slechts twee artsen die akkoord gaan met een abortus na 90 dagen," legt Agatone uit. "Voordat vrouwen tijdens deze periode van de zwangerschap naar de operatietafel gaan, moeten ze gedurende meerdere dagen verschillende onderzoeken ondergaan." De specialist legt ook uit dat vrouwen vaak naar ziekenhuizen in een andere stad gaan of zelfs naar het buitenland gaan.
Bovendien, merkt Agatone op, zijn veel artsen gewoon niet voorbereid op dit soort operaties. "Aan universiteiten wordt aan studenten die voor gynaecologen studeren geen abortuschirurgie geleerd." Toch moet men niet de schuld geven aan de onwil van artsen over abortussen in verband met hun eigen morele concepten. Er zijn veel artsen die, tegen abortus, akkoord gaan om ze te hebben.