De Romeinse wet vormde de basis van de wetgeving van alle oude beschavingen en werd vervolgens de basis waarop de juridische gedachte van de volkeren van de Romano-Germaanse groep die in Continentaal Europa woonde, werd gevormd. Tot nu toe zijn ze een verplicht onderwerp van studie aan relevante universiteiten over de hele wereld, met een speciale filosofische, historische en culturele betekenis.
De leidende rol in de ontwikkeling van het Romeinse recht werd gespeeld door de Wetten van de XII-tabellen. Ze werden de eerste reeks schriftelijke regels voor bijna alle sectoren van het leven in de stedelijke gemeenschap.
Zo bepaalden met name de wetten van de XII-tabellen de familie-, erfrecht-, eigendoms- en geldrelaties, de procedure voor het voeren van gerechtelijke procedures en de straffen voor gepleegde misdaden.
Uiterlijk verhaal
De periode van het maken van de Wetten van de XII-tabellen wordt beschouwd als het midden van de V eeuw voor Christus. e. Volgens de algemeen aanvaarde versie namen twee commissies deel aan het schrijven van de regels. De eerste convocatie, die uitsluitend uit patriciërs bestond, bereidde tien regels voor op basis van de studie van de Griekse wetgeving die niet voldeden aan de behoeften van de volksbevolking in Rome, wat een acuut politiek conflict veroorzaakte. Als gevolg hiervan werd een jaar later een tweede commissie opgericht, die vertegenwoordigers van de arme klasse omvatte, die de code aanvulde met nog twee bepalingen.
Het is opmerkelijk dat de naam "Wetten van de XII-tabellen" verscheen vanwege het feit dat de teksten van wettelijke normen werden gesneden op speciale houten (volgens sommige bronnen - koper) borden geïnstalleerd op het belangrijkste stadsplein (forum) voor openbare weergave. Er werd aangenomen dat elke burger verplicht was om de code uit zijn hoofd te onthouden en niet aan zijn verplichtingen te ontkomen vanwege onwetendheid van de wet, die de welvaart en het vestigen van orde in de staat diende. Bovendien werd jurisprudentie als een verplicht onderdeel van het seculiere onderwijs beschouwd en werd het op school aan kinderen onderwezen.
- Ik raad je aan om te lezen over: Forum Romanum
De originelen van de Wetten van de XII-tafels zijn tot op heden niet bewaard. Historici geloven dat ze verloren zijn gegaan tijdens de invasie van de Galliërs in de IV eeuw voor Christus. e. De tekst van de code, of liever gezegd bepaalde bepalingen ervan, werd echter gereproduceerd en gesystematiseerd in het werk van vele Romeinse schrijvers, wetenschappers en politici, zowel in de vorm van nauwkeurige citaten als gratis hervertelling.
Algemeen kenmerk
De wetten van de XII-tabellen weerspiegelden het niveau van juridisch bewustzijn van het oude Romeinse tijdperk. Ondanks het behoud van enkele overblijfselen van de patriarchale gemeenschappen, ontvingen de plebeians formele gelijkheid met de patriciërs in rechtszaken. Bij het verdedigen van hun rechten, voor elke burger, ongeacht geslacht en klasse, werd het mogelijk om zich te laten leiden door de letter van de wet, en niet door conservatieve oude gebruiken.
Gerechtigheid is de hoogste standaard geworden. Een rechter veroordeeld voor omkoping was onderworpen aan de doodstraf. Evenzo gestraft voor meineed en laster. Het nieuwe stel regels trok speciale voorrechten in, met name om de gelijkheid te behouden, waren de kosten voor begrafenis van adellijke personen beperkt. Tegelijkertijd bleven huwelijken tussen plebeians en patriciërs lange tijd verboden en werden ze pas in 445 v.Chr. Toegestaan.
Bijzondere aandacht in de wetten werd besteed aan patriottische aspecten. Het verraad van de belangen van Rome in welke vorm dan ook werd strikt veroordeeld en bedreigde de verrader naar het vaderland met lichamelijk letsel.
De Wetten van de XII-tabellen weerspiegelden de mechanismen voor het afsluiten van transacties, contracten en methoden voor het oplossen van geschillen met betrekking tot onroerend goed. Het privébezit van grond was beperkt en zeer wazig: kopen en verkopen, doneren en erfrecht moesten door de gemeenschap worden beheerd en alleen burgers konden volkstuinen bezitten en verwijderen.
Tegelijkertijd kreeg de Romein, die twee jaar lang het perceel zonder eigenaar werkte, het recht om het in eigendom te nemen. De inbreuk op andermans eigendom of ontduiking van schulden werd zwaar gestraft.
Het is opmerkelijk dat alleen het hoofd van de familie over het bezit kon beschikken, wat ook een echo was van de archaïsche samenleving. Volgens de Wetten van de XII-tafels kreeg hij onbeperkte macht over alle huishoudens (agnates), inclusief zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen. Dus verre van elke vrije persoon die volledig burgerlijke en politieke rechten genoot.
Interessante feiten
Sommige bepalingen van Wetten XII van de tabellen lijken, vanuit het oogpunt van moderniteit, vreemd en zelfs wild. Dus, onder de regels die bijzonder wreed waren, zijn:
- Zuigelingen met misvormingen of verwondingen mochten doden bij de geboorte.
- De leeftijd voor het huwelijk werd vastgesteld: 12 jaar voor meisjes en 14 voor jongens.
- Het was de doden verboden op het grondgebied van stedelijke gebieden te begraven of te verbranden.
- Vrouwelijke personen hadden, zelfs toen ze volwassen werden, onder voogdij moeten staan. Een uitzondering werd alleen gemaakt voor priesteressen uit respect voor hun hoge status.
- Het hoofd van het gezin had het recht zonen te verkopen.
- Na het huwelijk werd de dochter de mogelijkheid ontnomen om het bezit van haar vader te erven.
- Met toestemming van familieleden zou de man zijn vrouw het huis uit kunnen rijden, hem in schuldenlavernij kunnen brengen of zijn leven kunnen ontnemen.
- De bruidsschat van de bruid werd onderdeel van familiebezit, waarover ze na het huwelijk niet kon beschikken.
- Het proces had niet langer dan een dag moeten duren, terwijl het verboden was om rechtszaken te ontwijken, zelfs in geval van ziekte.
- De moord op een dief die 's nachts op een plaats delict werd betrapt, werd als een wettige daad beschouwd.
- Het ongelukkige lot wachtte de boze schuldenaren: ze mochten ze publiekelijk in stukken snijden.
- Het gewas van iemand anders vernietigen werd als een vreselijke zonde beschouwd en werd zwaarder bestraft dan het doden van een persoon.
- De doodstraf bedreigde diegenen die opzettelijk grenstekens op het land verwaarloosden.
- Het is opmerkelijk dat een vrije burger die een misdrijf heeft begaan de kans kreeg om zijn vruchten af te werpen, en slaven en vreemdelingen waren verantwoordelijk voor hun daden.
En wat denk je, welke van de Romeinse wetten zou in onze tijd relevant zijn?